Mindmap, hay còn được gọi là sơ đồ tư duy, là một công cụ hữu ích để giúp việc ghi nhớ trở nên dễ dàng và hiệu quả hơn. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng Trung tâm Toán học UNIX khám phá phương pháp học tập hiệu quả bằng sơ đồ tư duy.
Trước đây, chúng ta thường ghi chép thông tin bằng cách viết các chữ cái, đường thẳng hoặc con số. Tuy nhiên, phương pháp này chỉ sử dụng một nửa khả năng của bộ não – bộ não trái. Bộ não phải, nơi xử lý nhịp điệu, màu sắc, không gian và sự mơ mộng, chưa được sử dụng. Điều này đồng nghĩa với việc chúng ta chỉ sử dụng được 50% khả năng của bộ não khi ghi nhận thông tin. Với mục tiêu tận dụng tối đa khả năng bộ não, Tony Buzan đã sáng tạo phương pháp vẽ sơ đồ tư duy để giúp mọi người đạt được mục tiêu đó một cách dễ dàng hơn.
Bạn đang xem: Áp dụng sơ đồ tư duy vào học tập như nào cho hiệu quả?
Contents
I. Sơ đồ tư duy là gì?
Sơ đồ tư duy, hay mindmap, là phương pháp ghi nhớ hiệu quả nhất hiện nay do tác giả Tony Buzan sáng tạo ra. Phương pháp này dựa trên việc phân tích vai trò và chức năng của não trái và não phải trong bộ não của con người. Não trái sẽ ghi nhớ chữ cái, con số, ký tự và logic, trong khi não phải sẽ ghi nhớ hình ảnh, màu sắc và âm thanh. Khi hai phần của bộ não này hoạt động cùng nhau, con người có khả năng ghi nhớ nhanh hơn và nhớ lâu hơn.
II. Lợi ích của sơ đồ tư duy
Sơ đồ tư duy ra đời như một bước đột phá giúp việc ghi nhớ trở nên dễ dàng hơn và tăng cường khả năng tư duy trong học tập và trình bày. Ngoài ra, sơ đồ tư duy còn giúp người dùng có cái nhìn tổng thể, dễ dàng hiểu các mối liên hệ. Điều này giúp tập trung vào vấn đề và đạt được kết quả tốt hơn. Sơ đồ tư duy không chỉ áp dụng trong việc học tập và ghi nhớ kiến thức, mà còn trong việc lập kế hoạch học tập và làm việc cho chính mình.
III. Đọc sơ đồ tư duy như thế nào?
Sơ đồ tư duy thường được vẽ, viết và đọc theo hướng bắt nguồn từ trung tâm di chuyển ra phía ngoài, và sau đó là theo chiều kim đồng hồ. Do đó, từ ngữ viết ở bên trái của sơ đồ tư duy nên được đọc từ phải sang trái (bắt đầu từ phía trong và di chuyển ra ngoài).
Trong phạm vi bài viết, mỗi môn học sẽ có một sơ đồ tư duy mẫu, trong đó sẽ có hệ thống lại những kiến thức trọng tâm. Khi kết hợp việc đọc sách và học cùng sơ đồ tư duy, bạn sẽ không chỉ nắm chắc kiến thức mà còn có thể xây dựng sơ đồ tư duy riêng theo cách hiểu và nhớ của mình. Dưới đây là cách bạn có thể áp dụng để xây dựng sơ đồ tư duy:
Xem thêm : Học sinh lớp 10 nên đi xe gì cho an toàn và phù hợp?
Bước 1: Xác định từ khóa (có thể sử dụng hình ảnh thay cho từ khóa để ghi nhớ theo cách riêng của bạn)
Bước 2: Vẽ chủ đề chính ở trung tâm
- Vẽ chủ đề chính ở giữa tờ giấy, từ đó phát triển các ý xung quanh.
- Sử dụng màu sắc để làm nổi bật chủ đề chính.
Bước 3: Vẽ các nhánh chính quanh chủ đề trung tâm
- Các ý của các nhánh chính nên được ghi bằng chữ viết thường hoặc chữ in hoa, nằm trên nét vẽ dày.
- Vẽ nhánh chính theo hướng góc chéo, không nằm ngang để dễ vẽ nhánh phụ.
Bước 4: Vẽ các nhánh phụ tỏa ra từ nhánh chính
- Vẽ các nhánh phụ cấp 1 vào nhánh chính, nhánh cấp 2 vào nhánh cấp 1, nhánh cấp 3 vào nhánh cấp 2.
- Vẽ các nhánh theo đường cong để có nhiều nhánh và sơ đồ tư duy dễ đọc và nhớ hơn.
- Các ý triển khai cho một nhánh nên tỏa ra từ cùng một điểm.
- Sử dụng linh hoạt các hình vẽ, màu sắc theo cách hiểu của bạn.
Khi áp dụng sơ đồ tư duy sáng tạo vào việc học, bạn không nên vội vàng vẽ sơ đồ ngay mà cần thực hiện các bước tiếp theo đúng nguyên tắc. Tìm từ khóa, xác định cấu trúc sơ đồ tư duy và sử dụng hình ảnh để gợi nhớ. Với cách học truyền thống, bạn cần đọc đi đọc lại nhiều lần để ôn lại bài, nhưng với phương pháp mindmap, bạn chỉ cần vẽ đi vẽ lại nhiều lần.
IV. Các bước vẽ sơ đồ tư duy hiệu quả
Bước 1: Xác định từ khóa (Đã được hướng dẫn ở trên)
Bước 2: Vẽ chủ đề ở trung tâm
- Sử dụng một tờ giấy trắng nằm ngang và vẽ chủ đề ở giữa tờ giấy. Giấy trắng không kẻ ô để thuận tiện sáng tạo và không bị hạn chế suy nghĩ. Vẽ trên giấy nằm ngang giúp có không gian rộng lớn để triển khai ý tưởng.
- Vẽ chủ đề ở giữa tờ giấy trong sơ đồ tư duy sáng tạo và phát triển ý xung quanh nó.
- Sử dụng các màu sắc và hình ảnh theo sở thích của bạn. Chủ đề ở trung tâm nên được vẽ to với kích thước tương đương với đồng xu 5000đ để gây sự chú ý.
Bước 3: Vẽ các tiêu đề phụ (nhánh cấp 1)
- Viết các tiêu đề phụ bằng chữ in hoa và nằm trên nhánh dày để làm nổi bật.
- Tiêu đề phụ nên gắn liền với trung tâm.
- Tiêu đề phụ nên được vẽ theo hướng chéo góc để dễ vẽ nhánh phụ.
Bước 4: Vẽ các nhánh cấp 2, cấp 3,…
- Vẽ nhánh cấp 2 vào nhánh cấp 1, nhánh cấp 3 vào nhánh cấp 2 để tạo liên kết.
- Vẽ các nhánh cong để tạo hiệu ứng mềm mại, dễ đọc và nhớ.
- Sử dụng từ khoá và hình ảnh và nhớ chỉ sử dụng một từ khoá trong mỗi nhánh. Điều này giúp thêm những từ khoá mới và những ý khác được nối thêm vào để dễ dàng hơn.
- Hãy sáng tạo và tận dụng biểu tượng, viết tắt để tiết kiệm không gian và thời gian khi cần thiết.
Xem thêm : Hướng dẫn Ôn thi môn Luận, Toán-Logic, Kiến thức kinh tế Thạc sĩ kinh tế NEU
Bước 5: Thêm hình ảnh minh họa
- Thêm nhiều hình ảnh để làm nổi bật ý quan trọng và giúp ghi nhớ tốt hơn. Não bộ của con người khác nhận hình ảnh cao hơn chữ viết. Đừng lo vẽ xấu, hãy vẽ theo suy nghĩ, tưởng tượng của bạn. Đôi khi điều hài hước sẽ giúp bạn nhớ lâu hơn khi sử dụng sơ đồ tư duy sáng tạo.
V. Lưu ý khi học tập bằng sơ đồ tư duy
Trước hết, hãy xem lại phương pháp học tập và cách vẽ sơ đồ tư duy trong học tập của đa phần học sinh hiện nay:
- Không xem bài trước khi đến lớp.
- Nghe thầy cô giảng và ghi chú vào tập.
- Không ôn lại.
- “Cày cuốc” nhồi nhét kiến thức vào đầu trước kỳ thi.
Kết quả là kiến thức chỉ là những ghi nhớ học vẹt và dễ bị quên sau kỳ thi. Kỳ thi trở nên mệt mỏi, vất vả và tốn nhiều thời gian thức đêm và dậy sớm để học bài.
Các phần mềm vẽ sơ đồ tư duy thông dụng hiện nay bao gồm Mindmap, Coggle, Xmind,… Tìm hiểu về những người học giỏi, chúng ta thấy có điểm chung về cách vẽ sơ đồ tư duy trong học tập:
- Xem bài trước khi đến lớp, ghi chú những phần không hiểu.
- Nghe thầy cô giảng, ghi chú bài học.
- Xem lại ghi chú sau khi về nhà.
- Xem lại ghi chú định kỳ hàng tuần hoặc hàng tháng.
Kết quả của việc ghi chú là kiến thức sẽ ăn sâu vào trí nhớ. Kỳ thi sẽ trở nên dễ dàng hơn khi ôn tập và trở thành một thói quen hàng ngày.
Phương pháp học tốt trên đã chỉ ra tầm quan trọng của việc ghi chú và cách vẽ sơ đồ tư duy trong học tập. Nó sẽ giúp bạn tiết kiệm thời gian, tăng khả năng nhớ bài và hiểu bài một cách tốt hơn.
READ MORE:
VI. Kết luận
Sơ đồ tư duy sáng tạo là một công cụ tuyệt vời để ghi nhớ khi học một môn ngoại ngữ mới hoặc từ các ngôn ngữ quen thuộc như tiếng Anh, Pháp, Đức,… Từ một chủ đề trọng tâm, bạn có thể phát triển các ý nhỏ với các nhánh khác nhau. Thêm vào đó, sơ đồ tư duy mindmap đã có sẵn các phần mềm thiết kế giúp bạn tiết kiệm thời gian so với việc vẽ sơ đồ tư duy bằng tay.
Nguồn: https://ispacedanang.edu.vn
Danh mục: Học tư duy
