Contents
Giới thiệu
Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về Nhiễm sắc thể và đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể. Đây là kiến thức quan trọng trong Sinh học lớp 12. Hãy cùng khám phá trong bài viết dưới đây.
READ MORE:
A. Lý thuyết Sinh học 12
I. Hình thái cấu trúc nhiễm sắc thể
1. Hình thái NST
Nhiễm sắc thể (NST) là một cấu trúc quan trọng trong tế bào. NST bao gồm phân tử ADN và kết hợp với các loại prôtêin khác nhau, chủ yếu là prôtêin histôn. Mỗi NST có tâm động và vùng đầu mút. Loài sống khác nhau có bộ NST đặc trưng về số lượng, hình thái và cấu trúc. Có 2 loại NST là NST thường và NST giới tính.
Bạn đang xem: Sinh học 12 bài 5: Nhiễm sắc thể và đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể
2. Cấu trúc siêu hiển vi của NST
NST được cấu tạo từ chất nhiễm sắc gồm ADN và prôtêin. Đơn vị cấu trúc cơ bản của NST là nucleoxôm. NST được tổ chức thành sợi cơ bản, sợi nhiễm sắc, ống siêu xoắn, crômatit và cuối cùng là NST.
II. Đột biến cấu trúc NST
Xem thêm : Giáo án Công nghệ 7: Ôn tập học kì 1 theo CV 5512
Đột biến cấu trúc NST là những biến đổi trong cấu trúc của NST, ảnh hưởng đến trình tự gen và hình dạng của NST.
- Mất đoạn
Mất đoạn NST là sự mất đi một đoạn NST, gây chết hoặc giảm sức sống. Ví dụ, ở người mất một đoạn ngắn NST số 5 có thể gây ra hội chứng “tiếng mèo kêu”. Ở người mất một đoạn NST số 21 có thể gây bệnh ung thư máu ác tính. Trong thực vật, hiện tượng mất đoạn nhỏ có thể được áp dụng để loại bỏ những gen không mong muốn.
- Lặp đoạn
Lặp đoạn là khi một đoạn NST được lặp lại một hoặc nhiều lần, làm tăng số lượng gen trên đó. Lặp đoạn không gây hậu quả nặng nề như mất đoạn. Ví dụ, lặp đoạn 16A trên NST X ảnh hưởng đến hình dạng mắt của ruồi giấm.
- Đảo đoạn
Đảo đoạn là khi một đoạn NST bị đứt ra, đảo ngược 180 độ và nối lại, thay đổi trình tự gen. Đảo đoạn có thể chứa hoặc không chứa tâm động. Đảo đoạn không ảnh hưởng nặng nề đến sức sống. Ví dụ, 12 dạng đảo đoạn trên NST số 3 ảnh hưởng đến khả năng thích ứng của ruồi giấm với nhiệt độ khác nhau.
- Chuyển đoạn
Chuyển đoạn là sự trao đổi đoạn giữa các NST không tương đồng. Một số gen trong nhóm liên kết này chuyển sang nhóm liên kết khác. Chuyển đoạn lớn thường gây chết hoặc mất khả năng sinh sản. Đôi khi chuyển đoạn là cơ chế để hình thành loài mới. Ví dụ, ở thực vật, người ta chuyển những nhóm gen mong muốn từ NST của loài này sang NST của loài khác.
READ MORE:
B. Trắc nghiệm Sinh học 12
Cùng thử sức với một số câu hỏi trắc nghiệm về Nhiễm sắc thể và đột biến cấu trúc NST.
- Khi nói về đột biến NST, điều nào sau đây là đúng?
a) Đột biến NST là những biến đổi về cấu trúc hoặc số lượng NST.
b) Đột biến số lượng NST gồm có 2 dạng là đa bội chẵn và đa bội lẻ.
c) Tất cả các đột biến NST đều gây chết hoặc làm cho sinh vật giảm sức sống.
d) Đột biến NST là nguồn nguyên liệu chủ yếu của quá trình tiến hóa.
Mời bạn trả lời câu hỏi trên và khám phá thêm nhiều kiến thức thú vị trong Sinh học lớp 12.
Trích từ “Tóm tắt lý thuyết Sinh học 12 bài 5: Nhiễm sắc thể và đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể” tại iSpace Đà Nẵng.
Nguồn: https://ispacedanang.edu.vn
Danh mục: Học tư duy
