Các phương pháp dạy học tích cực hiệu quả hiện nay

Phương pháp dạy học tích cực là một phương pháp giảng dạy được áp dụng rộng rãi ở nhiều trường học tại Việt Nam và trên thế giới. Phương pháp này đã chứng tỏ hiệu quả cao trong việc thúc đẩy sự sáng tạo, tính chủ động và tích cực của học sinh trong quá trình học tập.

1. Phương pháp dạy học tích cực là gì?

Phương pháp dạy học tích cực là một phương pháp dạy học mà giáo viên không chỉ truyền đạt kiến thức mà còn đưa ra các gợi ý mở để học sinh tự thảo luận và tự đưa ra kết luận cuối cùng. Phương pháp này khuyến khích khả năng sáng tạo, sự chủ động và tính tích cực của học sinh.

Bạn đang xem: Các phương pháp dạy học tích cực hiệu quả hiện nay

Để áp dụng phương pháp này hiệu quả, giáo viên cần có kiến thức chuyên môn cao, kiến thức sâu rộng và tận tâm trong công việc.

2. Các phương pháp dạy học tích cực được áp dụng hiện nay

Hiện nay, các nhà nghiên cứu giáo dục đã đưa ra nhiều phương pháp dạy học tích cực nhằm giúp học sinh tiếp thu kiến thức và phát triển năng lực cá nhân toàn diện. Dưới đây là một số phương pháp dạy học tích cực mà giáo viên có thể tham khảo để tiết học đa dạng, thú vị và hiệu quả hơn.

2.1. Phương pháp dạy học tích cực theo nhóm

Dạy học tích cực theo nhóm là phương pháp được các chuyên gia giáo dục đánh giá cao. Với phương pháp này, học sinh sẽ được khuyến khích tích cực, sáng tạo và phát triển kỹ năng làm việc nhóm, năng lực cộng tác và giao tiếp.

Cách thực hiện:

• Giáo viên giới thiệu chủ đề cần thảo luận
• Xác định mục tiêu, nhiệm vụ chung và chia nhóm
• Học sinh thảo luận nhóm
• Báo cáo kết quả thảo luận cho giáo viên
• Nhận xét và đánh giá kết quả
• Chia nhóm theo chữ cái, số thứ tự hoặc sở thích

2.2. Phương pháp dạy học bằng trò chơi

Phương pháp dạy học bằng trò chơi là phương pháp mà học sinh tìm hiểu một vấn đề thông qua các trò chơi liên quan. Đây là một cách thức học thú vị và tương tác.

Xem thêm : 9 điều bạn nên làm ngay sau khi thi xong

Cách thức tiến hành:

• Giáo viên giới thiệu tên, quy tắc và nội dung của trò chơi
• Học sinh chơi thử trò chơi
• Thảo luận và đánh giá sau khi trò chơi kết thúc

2.3. Phương pháp nghiên cứu trường hợp điển hình

Phương pháp nghiên cứu trường hợp điển hình là một phương pháp dạy học tích cực được áp dụng phổ biến. Với phương pháp này, giáo viên sẽ kể câu chuyện có thật dựa trên các tình huống thực tế trong cuộc sống để minh họa vấn đề được nêu ra trong bài học.

Xem thêm : 9 điều bạn nên làm ngay sau khi thi xong

Cách thức tiến hành:

• Giáo viên giới thiệu trường hợp điển hình
• Học sinh suy ngẫm về tình huống
• Thảo luận và trao đổi dưới sự hướng dẫn của giáo viên

2.4. Phương pháp dạy học tích cực theo dự án

Phương pháp dạy học tích cực theo dự án yêu cầu học sinh thực hiện một nhiệm vụ học tập liên quan đến thực tế cuộc sống.

Cách thực hiện:
Bước 1. Lập kế hoạch cho dự án

• Xác định chủ đề của dự án
• Lên kế hoạch thực hiện theo từng giai đoạn

Bước 2. Tiến hành dự án

• Thu thập thông tin và dữ liệu
• Thực hiện điều tra và thảo luận trong nhóm

Bước 3. Đưa ra kết luận

• Tổng hợp kết quả
• Trình bày kết quả
• Phản ánh kết quả trong quá trình học tập

2.5. Phương pháp đóng vai

Phương pháp dạy học qua đóng vai là phương pháp mà học sinh sẽ diễn thử các cách ứng xử có liên quan đến tình huống giáo viên đưa ra.

Cách thứ tiến hành:

• Giáo viên chọn chủ đề, chia nhóm và đưa ra tình huống cụ thể và yêu cầu cần thiết
• Nhóm thảo luận và trao đổi về nhiệm vụ
• Mỗi nhóm diễn thử theo thứ tự
• Giáo viên đánh giá và đưa ra kết luận

2.6. Phương pháp giải quyết vấn đề

Xem thêm : Một số trò chơi học tập giúp trẻ nhận biết các hình, các khối theo mẫu và gọi tên GV: Nguyễn Thị Thảo Nguyên – Khoa GD TH – MN

Phương pháp dạy học giải quyết vấn đề là một phương án mới nhằm kích thích tính chủ động, tự giải quyết vấn đề của học sinh. Giáo viên đưa ra vấn đề và hướng dẫn học sinh tự tìm ra phương án giải quyết.

Xem thêm : 9 điều bạn nên làm ngay sau khi thi xong

Cách thức tiến hành:

• Xác định vấn đề cần giải quyết
• Thu thập thông tin và dữ liệu
• Liệt kê các phương án giải quyết
• Phân tích và đánh giá từng giải pháp

2.7. Phương pháp dạy học theo góc

Phương pháp dạy học theo góc cho phép học sinh thực hiện các nhiệm vụ khác nhau tại một vị trí cụ thể trong lớp học, đa dạng hóa phong cách học tập.

Ví dụ: Khi giáo viên đưa ra chủ đề về an toàn giao thông, học sinh có thể chọn các phong cách học như viết, vẽ, thảo luận, đọc và xem video.

3. Cách áp dụng phương pháp dạy học tích cực trong giảng dạy

Để áp dụng phương pháp dạy học tích cực hiệu quả, giáo viên cần tập trung vào phương pháp tự học, ứng dụng phương pháp dạy học theo nhóm và thông qua các hoạt động trên lớp.

Giáo viên cũng cần tổng kết lại những kiến thức trọng điểm đã học và đánh giá kết quả của học sinh. Điều này giúp học sinh tổng hợp và nắm bắt kiến thức một cách tốt hơn.

4. Một số kỹ thuật dạy học tích cực hiệu quả nhất

Bên cạnh các phương pháp dạy học tích cực, còn có các kỹ thuật dạy học tích cực như kỹ thuật “Chia sẻ nhóm đôi” (Think, Pair, Share), kỹ thuật dạy học Kipling (5W1H), kỹ thuật dạy học KWL (KWLH) và kỹ thuật dạy học bằng sơ đồ tư duy (Mindmap).

5. Điều kiện để áp dụng phương pháp dạy học tích cực thành công

• Giáo viên cần được đào tạo bài bản để nâng cao khả năng thích ứng.
• Học sinh cần có phẩm chất và năng lực thích nghi với phương pháp dạy học tích cực.
• Giảm tải khối lượng kiến thức của các môn học tróng sách giáo khoa.
• Đổi mới trang thiết bị dạy học cho học sinh.
• Đánh giá kết quả của học sinh một cách công bằng và công khai.

Bài viết trên đây đã giới thiệu về một số phương pháp dạy học tích cực hiện đang được áp dụng rộng rãi. Hy vọng thông qua việc áp dụng những phương pháp này, quá trình học tập của học sinh sẽ trở nên thú vị và hiệu quả hơn.

Nguồn: https://ispacedanang.edu.vn
Danh mục: Học tư duy