Bài 2: Đẩy mạnh công tác bồi dưỡng giáo viên Khoa học tự nhiên

Việc đảm bảo đội ngũ giáo viên có kiến thức để dạy các môn học tích hợp là một yếu tố quan trọng trong việc triển khai Chương trình Giáo dục phổ thông (GDPT) 2018. Trước đây, trong quá trình triển khai môn học tích hợp với lớp 6, việc “bồi dưỡng giáo viên” hay “chứng chỉ KHTN” đã trở thành những khái niệm quen thuộc với các cơ sở giáo dục.

Bạn đang xem: Bài 2: Đẩy mạnh công tác bồi dưỡng giáo viên Khoa học tự nhiên

Tham gia khóa bồi dưỡng giáo viên dạy môn KHTN được xem là điều kiện tối thiểu để mỗi giáo viên có thể bắt đầu dạy môn này. Sau khi hoàn thành chương trình, giáo viên sẽ có khả năng tự học, tự nghiên cứu và đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông.

Một giáo viên KHTN tại một trường THCS tại Quận 11, TP Hồ Chí Minh cho biết cô và các giáo viên đã tham gia khóa bồi dưỡng giáo viên từ trước khi triển khai Chương trình mới trong hơn 1,5 năm qua. Cô giáo này chia sẻ rằng đã tham gia bồi dưỡng hai phân môn Lý và Hóa. Các kiến thức thu nhận từ khóa học đã rất hữu ích và giúp cô tự tin hơn khi đứng trên bục giảng để dạy môn KHTN lớp 6, 7.

Tuy nhiên, ở khu vực phía Bắc, nhiều giáo viên chỉ tham gia bồi dưỡng chứng chỉ KHTN trong vài tháng, và hiệu quả chưa thực sự như mong đợi. Vấn đề đặt ra là liệu giáo viên dạy đơn môn có đủ năng lực và tự tin để đứng lớp giảng dạy? Ví dụ, giáo viên Lý có đủ khả năng dạy Sinh và Hóa không? Môn Hóa học với tên gọi các nguyên tố theo tiếng Anh cũng là vấn đề khó đối với giáo viên Hóa. Một giáo viên Sinh có đủ khả năng để dạy Lý và Hóa không?

Môn KHTN được thiết kế theo chủ đề thuộc các phân môn đan xen nhau và có 3 phương thức dạy học: Dạy song song, dạy tuyến tính (3 giáo viên cùng dạy 1 môn) hoặc 1 giáo viên đã có chứng chỉ tích hợp KHTN giảng dạy cả 3 phân môn. Tuy nhiên, nếu giáo viên chưa đủ kiến thức và tự tin giảng dạy, chất lượng giáo dục sẽ bị ảnh hưởng.

Xem thêm : Câu lạc bộ Sinh viên Tâm Lý

Một hiệu trưởng trường THCS ở Hà Nội cho biết rằng giáo viên đã hoàn thành khóa bồi dưỡng và được cấp chứng chỉ nhưng không tự tin giảng dạy KHTN, dù chỉ là lớp 6, 7. Nếu ép buộc, cuối cùng học sinh sẽ là người chịu thiệt.

Ngoài ra, chi phí bồi dưỡng chứng chỉ KHTN cũng chưa được thống nhất ở các cơ sở giáo dục. Có trường hỗ trợ 100% chi phí, có trường hỗ trợ 50% chi phí, nhưng cũng có trường và giáo viên phải tự bỏ 100% chi phí bồi dưỡng. Yêu cầu này cùng với chi phí đào tạo tự bỏ vô hình đã trở thành rào cản với việc dạy môn KHTN cấp THCS.

Ngoài ra, có không ít giáo viên cao tuổi, điều kiện gia đình khó khăn, gánh nặng con cái, bố mẹ… có thể sẽ ngại và né tránh sự thay đổi.

Ngoài việc bồi dưỡng giáo viên, việc trang bị cơ sở vật chất cũng là một vấn đề quan trọng trong việc giảng dạy môn KHTN. Môn này thích hợp với phương pháp dạy học khám phá, đòi hỏi nhiều thiết bị, đồ dùng dạy học và phòng học bộ môn. Tuy nhiên, cho đến nay, đồ dùng dạy học của môn KHTN lớp 7 vẫn chưa phổ biến tại hầu hết các trường. Điều này dẫn đến quá tải cho giáo viên trong khi vẫn cần trau dồi kiến thức chuyên môn.

Hiệu trưởng một trường THCS ở huyện ngoại thành Hà Nội cho biết, thầy cô đã rơi nước mắt vì trường được cấp thiết bị dạy lớp 6 sau 2 năm triển khai Chương trình mới. Vì vậy, các năm học trước đó, thầy cô chỉ dạy chay hoặc bỏ tiền túi mua/bỏ thời gian làm các đồ dùng dạy học đơn giản.

Xem thêm : 30 tuổi nên học nghề gì để nhanh chóng ổn định tương lai?

Tuy vậy, PGS.TS Chu Cẩm Thơ – Trưởng Ban nghiên cứu Đánh giá Giáo dục, Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam cho biết rằng hầu hết các trường phổ thông hiện vẫn chưa được trang bị đầy đủ thiết bị dạy học. Điều này khiến giáo viên và học sinh chỉ có thể dạy và học chay, không có cơ hội làm thí nghiệm hoặc thực hành. Do đó, các thầy trò không thể hình dung thế nào là tích hợp.

Chương trình GDPT 2018 đã được nghiên cứu và chuẩn bị từ năm 2012, tuy nhiên sau 10 năm, cơ sở vật chất của các trường gần như không thay đổi. Giá như có đủ đồ thí nghiệm, thiết bị dạy học, giáo viên sẽ không quá bị lệ thuộc vào kiến thức và hoàn toàn có thể dạy tích hợp.

Theo PGS.TS Chu Cẩm Thơ, để triển khai một chương trình giáo dục, cần có 4 trụ cột: Mục tiêu để cả hệ thống tuân thủ và hướng tới, xây dựng nội dung và phương pháp thực hiện, đầu tư cơ sở hạ tầng và đổi mới các tiêu chí đánh giá. Trong đó, cơ sở vật chất và tiêu chí đánh giá là quan trọng nhất.

Ở TP Hồ Chí Minh, môn tích hợp KHTN đã và đang được các nhà trường triển khai rất hiệu quả. Các trường học đã được đầu tư và nâng cấp cơ sở vật chất hiện đại như máy chiếu, ti vi… Học sinh thể hiện sự hứng thú cao trong các tiết học KHTN. Việc sử dụng các đoạn video minh họa nội dung bài học giúp học sinh nắm bắt kiến thức một cách dễ dàng và thú vị.

TS. Phạm Ngọc Sơn – Phó Trưởng khoa Sư phạm, ĐH Thủ đô Hà Nội cho rằng, trong dạy tích hợp, giáo viên đóng vai trò chủ đạo, nhưng cơ sở vật chất và trang thiết bị cũng có tác dụng hỗ trợ đắc lực.

Tổng kết lại, để đẩy mạnh công tác bồi dưỡng giáo viên Khoa học tự nhiên và triển khai môn KHTN hiệu quả, cần có sự đầu tư và nâng cấp cơ sở vật chất, đồng thời đảm bảo giáo viên có đủ kiến thức và tự tin giảng dạy. Chỉ khi đầy đủ những yếu tố này, chương trình GDPT 2018 mới thực sự mang lại chất lượng giáo dục cao cho học sinh.

Nguồn: https://ispacedanang.edu.vn
Danh mục: Học tư duy