Học toán tư duy để học sinh không sợ… toán

Trước phong trào cho con học toán tư duy đang lan tràn trong giới phụ huynh, nhiều nhà toán học đã đưa ra ý kiến tích cực về hiện tượng này. Phụ huynh đã nhận thức được nguy cơ khi con em mình bị dạy sai cách chỉ để đáp ứng các mục tiêu ngắn hạn. Hơn nữa, việc phụ huynh cho con đi học toán tư duy không chỉ để đi theo “trend”, mà là mong muốn con mình trở thành người có tư duy độc lập, được phát huy khả năng sáng tạo trong quá trình học tập.

Nếu trẻ con đi học thấy vui thì tất cả đều… có lợi

Theo GS Lê Anh Vinh, Viện trưởng Viện Khoa học giáo dục VN, hiện nay có hai kiểu học thêm. Một kiểu là học thêm thuần túy, người dạy tập trung vào việc giảng dạy các dạng bài tập để HS cải thiện điểm số. Kiểu học thứ hai là học tư duy, cho dù không cải thiện điểm số ngay, nhưng nó mang lại những lợi ích lớn hơn. Học tư duy giúp HS phát triển khả năng suy nghĩ để giải quyết các vấn đề, không chỉ trong môn toán mà còn trong cả các môn học khác.

Thực tế cho thấy, có nhiều nơi quảng cáo dạy toán tư duy, nhưng không phải ai cũng thực sự dạy HS tư duy như lời quảng cáo. Việc dạy tính nhanh, tính nhẩm chỉ là dạy tính toán, không phải là dạy tư duy. Theo GS Phùng Hồ Hải, việc trẻ học toán cũng như học một môn khác, tiêu chí thành công không phải là điểm số mà là sự thích thú và hứng thú với việc học. Phụ huynh có thể đến tận lớp để xem con mình có tập trung nghe thầy cô và sôi nổi khi làm bài hay không.

Học sinh cần được dạy đúng

Nhiều giáo viên và nhà toán học cho rằng dạy toán theo cách đúng là dạy tư duy. Dù việc này không nhất thiết khiến HS giỏi toán, nhưng ít nhất sẽ giúp các em không sợ toán. Theo ông Phạm Văn Hoan, Hiệu trưởng Trường PTCS Xã Đàn (Hà Nội), không thể đổ lỗi cho chương trình toán đang được áp dụng trong trường phổ thông khi có nhiều HS sợ toán. Chương trình toán đã được thiết kế hợp lý, giúp thầy và trò dễ dàng tiếp cận môn học. Muốn HS chịu tư duy, thầy cô phải dạy kỹ để HS hiểu rõ các nội dung cơ bản. Nhiều thầy cô đã không làm tốt nhiệm vụ của mình bằng cách lan man mở rộng ra các vấn đề không cơ bản. Việc cho thêm bài tập khi các em chưa nắm được bản chất bài học chỉ làm rối thêm. Chương trình toán cơ bản hiện nay vẫn giúp được giáo viên rèn tư duy cho HS và giúp các em không sợ toán.

Theo GS Phùng Hồ Hải, toán không chỉ dành cho người thông minh, mà tất cả mọi người học toán để thông minh hơn. Khi mục đích là “học toán để thông minh hơn”, dạy toán trong trường phổ thông phải dễ dàng hơn. Hiện nay, nhiều HS đang được dạy toán rất khó, không phải khó về yêu cầu sáng tạo mà khó về độ phức tạp. Nếu người dạy quá chú trọng vào sự phức tạp, HS chỉ học được kỹ năng mà không được bồi dưỡng khả năng sáng tạo. GS Vinh cho rằng không phải tất cả HS đều cần trở thành HS giỏi toán, nhưng các em cần được dạy đúng. Quá nhiều tính toán và bài tập không làm HS tiến bộ.

Cần nuôi dưỡng tư duy sáng tạo

Theo GS Hải, các lớp học thêm thường nhắm đến mục tiêu luyện thi và thường chỉ dạy các dạng bài tập. Cách dạy này giết chết cảm xúc của HS đối với toán. HS học toán như là công cụ để đạt được những thành công khác như có thành tích cao trong kỳ thi hay đỗ vào các trường đại học. GS Hải cho rằng khuynh hướng “toán tư duy” là tốt, và nếu sử dụng đúng cách, xã hội sẽ tìm giải pháp để chỉnh sửa những sai lầm.

GS Vinh cũng cho rằng trong giáo dục, có mục tiêu ngắn hạn và mục tiêu dài hạn. Mục tiêu dài hạn là phát triển con người, giúp HS trở thành người tốt, có khả năng suy nghĩ và tư duy logic. Mục tiêu ngắn hạn là đạt kết quả tốt trong kỳ kiểm tra và thi. Cần cân bằng giữa mục tiêu ngắn hạn và mục tiêu dài hạn. Đối với những người làm giáo dục, không nên chỉ chạy theo mục tiêu ngắn hạn mà cần nhìn xa hơn.

Theo TS Vũ Thị Ngọc Hà, Viện Toán ứng dụng và tin học, ĐH Bách khoa Hà Nội, tư duy sáng tạo là loại tư duy cần được nuôi dưỡng nhất. Trẻ cần có những khoảng thời gian trống và đủ thời gian để xoay xở, tìm cách giải quyết vấn đề. Điều này giúp trẻ phát triển tư duy sáng tạo và tưởng tượng. Dạy cho trẻ một bài toán và để trẻ tự giải quyết vấn đề, như vậy mới kích thích tư duy của trẻ. Tuy nhiên, việc dạy như vậy không giúp trẻ đạt được điểm số cao trong thời gian ngắn. Sự tiến bộ của tư duy trẻ phụ thuộc vào nhiều yếu tố, và không phải tất cả trẻ đều trở nên giỏi toán khi học toán tư duy, nhưng nó sẽ giúp trẻ không sợ toán.

FEATURED TOPIC