Đề tài trong văn học là gì? Các đặc điểm của đề tài trong văn học

Khái niệm Đề tài trong văn học

Các tác phẩm văn học không chỉ đơn thuần là những câu chuyện mà còn chứa đựng những đề tài sâu sắc. Đề tài là phạm vi hiện thực mà nhà văn chọn lựa và miêu tả, từ đó thể hiện chất liệu của thế giới hình tượng trong tác phẩm. Nó còn là cơ sở để nhà văn đặt ra những vấn đề quan tâm.

Đề tài và đối tượng trong văn học

Ðề tài và đối tượng trong văn học gắn bó chặt chẽ nhưng không đồng nhất. Ðối tượng là một phần của thế giới bên ngoài tác phẩm, chưa được chủ thể nhận thức. Trong khi đó, đề tài là đối tượng đã thông qua sự lựa chọn và miêu tả, thể hiện trong tác phẩm. Đối tượng là cơ sở của đề tài, là sự khái quát những phạm vi xã hội, lịch sử trong tác phẩm.

Ðề tài và hệ thống đề tài

Trong một tác phẩm văn học, thường không chỉ có một đề tài mà có rất nhiều đề tài liên quan nhau, bổ sung cho nhau để tạo thành một hệ thống đề tài. Hệ thống đề tài là toàn bộ đề tài của tác phẩm, tạo nên sự phong phú và đa dạng của tác phẩm.

Đặc điểm của đề tài

Tính lịch sử – cụ thể của đề tài

Ðề tài trong tác phẩm văn học thường gắn chặt với hiện thực cuộc sống của thời đại mà nhà văn đang sống. Trong mỗi giai đoạn lịch sử khác nhau, đề tài tâm điểm cũng khác nhau. Chẳng hạn, trong nhân đạo chủ nghĩa Việt Nam, đề tài về số phận của người phụ nữ nổi lên vào giai đoạn nửa cuối thế kỉ 18 và nửa đầu thế kỉ 19. Trong giai đoạn từ 1945-1975, đề tài về người chiến sĩ cách mạng lại trở thành tâm điểm.

Tính khách quan tương đối của đề tài

Ðề tài trong văn học có tính khách quan và tương đối. Nó có tính khách quan vì bản thân nó chưa thể hiện tính tư tưởng. Những nhà văn có lập trường tư tưởng khác nhau vẫn có thể cùng viết về cùng một đề tài. Tuy nhiên, tính khách quan của đề tài cũng chỉ mang tính tương đối vì đề tài ít nhiều cũng mang phần hơi hướng của nhà văn. Sự quan tâm và hứng thú của nhà văn đối với đề tài cũng phụ thuộc vào quan điểm tư tưởng và khuynh hướng chính trị của họ.

Kết luận

Tác phẩm văn học không chỉ đơn thuần là những câu chuyện mà còn là một hệ thống đề tài sâu sắc. Đề tài trong văn học mang tính lịch sử và khách quan tương đối, tạo nên sự phong phú và đa dạng của văn học. Mỗi đề tài là một cái nhìn riêng, chứa đựng những nhận thức sâu sắc về cuộc sống và xã hội.

FEATURED TOPIC