Sử dụng bản đồ tư duy để học Văn tốt hơn

Bạn cảm thấy vô cùng chán nản và áp lực khi học môn Ngữ Văn? Bạn đã áp dụng rất nhiều phương pháp mà vẫn không thể tiến bộ? Đừng lo lắng, hôm nay chúng ta sẽ tìm hiểu về phương pháp bản đồ tư duy để cải thiện kỹ năng học Văn một cách vô cùng đơn giản nhưng rất hiệu quả!

1. Phương pháp bản đồ tư duy

Bản đồ tư duy còn gọi là sơ đồ tư duy, lược đồ tư duy… là hình thức ghi chép nhằm tìm tòi, đào sâu mở rộng ý tưởng, hệ thống hóa một chủ đề hay mạch kiến thức bằng cách kết hợp sử dụng đồng thời hình ảnh, đường nét, màu sắc, chữ viết với những tư duy tích cực. Đây là một sơ đồ tư duy mở, không yêu cầu tỉ lệ chi tiết như bản đồ địa lí, bạn có thể tùy ý sử dụng các hình ảnh, màu sắc khác nhau với các từ khóa trung tâm để tạo nên một sơ đồ tư duy phát triển hệ thống kiến thức của mình.

2. Một phương pháp ghi chép cực kì hiệu quả

Thực tế cho thấy có rất nhiều bạn học môn văn bằng nhiều cách như học thuộc lòng, học vẹt, học một cách máy móc không nắm được kiến thức trọng tâm và không nắm được sự kiện nổi bật trong tài liệu, từ đó không biết liên tưởng các kiến thức với nhau.

Với nhiều em học tập rất chăm chỉ nhưng thành tích vẫn không tiến bộ, gây nên tâm lý chán nản, mệt mỏi dễ bỏ cuộc. Mặt khác, một số học sinh có phương pháp học không đứng đắn, khi nghe giảng trên lớp không biết cách tự ghi chép để lưu thông tin hay kiến thức trọng tâm vào trí nhớ của mình.

Bởi vậy cần phải rèn luyện được thói quen sử dụng bản đồ tư duy trong quá trình học tập để giúp các em có tính độc lập, sáng tạo, phát triển tư duy một cách sâu sắc.

3. Mở rộng ý tưởng, đào sâu kiến thức

Khi học văn, hình thành được ý tưởng là một vấn đề cực kì quan trọng. Bên cạnh việc nắm rõ các kiến thức cơ bản thì các ý tưởng sáng tạo luôn tạo nên chiều sâu và điểm độc đáo trong từng văn bản.

Nếu như trong quá trình học tập trên lớp, giáo viên đưa ra một ý tưởng trung tâm hay còn gọi là từ khóa, học sinh dùng màu sắc, đường nét kết hợp với hình ảnh để phát triển thành những bản đồ tư duy khác nhau để thể hiện và đào sâu ý tưởng, tự mình chiếm lĩnh tri thức bằng hoạt động tích cực của bản thân. Các em sẽ không ngừng tư duy, không ngừng hoạt động để biến những yếu tố vô hình trong tác phẩm thành những hình ảnh sinh động để có thể tri giác được.

4. Hệ thống hóa ôn tập kiến thức

Bạn đang khá lúng túng trong việc hệ thống kiến thức bởi lượng kiến thức nhiều và chưa có sự liên tưởng các vấn đề lại với nhau. Mặt khác, khi đưa ra các câu trả lời thì đang còn ngập ngừng và chưa chính xác các ý, chưa hệ thống thành từng phần, từng đoạn, sự kiện nào trước, sự kiện nào sau.

Có nhiều bạn có ý thức học tập có thể thường xuyên đọc sách, thường xuyên học tập đọc lại kiến thức theo ý của mình; nhưng một số bạn khác yếu hơn khi nhìn thấy lượng kiến thức nhiều thì rất sợ và không biết bắt đầu học từ đâu. Do vậy bản đồ tư duy là một phương pháp cực kì hiệu quả trong việc tổng hợp, hệ thống hóa các kiến thức.

5. Nhớ nhanh, nhớ lâu, nhớ sâu

Có rất nhiều bạn đã từng áp dụng rất nhiều phương pháp để nhớ được kiến thức văn nhưng kết quả các em học trước quên sau, học được phần này thì quên phần trước đó, học được tác giả này, văn bản này thì quên tác giả văn bản kia. Hay có một số bạn nhớ được một thời gian thì quên mất. Nhưng khi tự mình thiết kế được bản đồ tư duy với các hình ảnh và chi tiết có liên quan tới từ khóa trung tâm bạn sẽ tự mình chiếm lĩnh kiến thức một cách nhanh nhất, khắc phục học tập thụ động, tạo hứng thú cho học sinh.

Mặt khác khi giáo viên trình bày các bài giảng bằng bản đồ tư duy với các đơn vị kiến thức rõ ràng, sinh động, các bạn cũng dễ dàng nhìn, dễ hiểu, dễ thấy hơn.

6. Một số ví dụ mẫu lập bản đồ tư duy

  • Để tổng hợp lại kiến thức phần tiếng việt từ lớp 6 đến lớp 12, bạn có thể sử dụng bản đồ tư duy để ghi nhớ chi tiết và rõ ràng. Sơ đồ tư duy sẽ giúp bạn nhìn thấy những ý tưởng trung tâm và điểm đáng lưu ý nhất.
    Các biện pháp tu từ

  • Ví dụ khác, khi đọc đề bài “Phải chăng sống là không chờ đợi?”, bạn cần nắm rõ yêu cầu và phân tích các khái niệm chính. Bản đồ tư duy sẽ giúp bạn tổ chức các ý tưởng, phân tích lợi ích và bình luận một cách logic.
    Cách học văn bằng bản đồ tư duy

  • Trong bài ôn tập truyện hiện đại trong ngữ văn 9, bản đồ tư duy sẽ giúp bạn tóm gọn hệ thống kiến thức nhanh chóng. Tương tự cho ôn tập thơ ngữ văn 9 và truyện trung đại, bạn có thể tạo bản đồ riêng để dễ nhớ, dễ hiểu và tổng quan kiến thức.
    Ôn tập văn bằng bản đồ tư duy

  • Khi học bài “Tây Tiến” của Quang Dũng, bạn có thể sử dụng bản đồ tư duy để tóm gọn các khái niệm chính và các vấn đề liên quan. Bản đồ tư duy giúp bạn hệ thống kiến thức một cách dễ dàng.
    Gia sư văn bằng bản đồ tư duy

Trong quá trình học môn Văn, nếu cần hỗ trợ để lập một bản đồ tư duy cho bài học nào trên lớp, hãy để đặt câu hỏi phía dưới để giáo viên hướng dẫn cho bạn nhé!

FEATURED TOPIC