Tổng quan về thực hiện dạy học tích hợp trong chương trình giáo dục phổ thông mới ở trường trung học

Dạy học tích hợp là một xu hướng chung trong giáo dục phổ thông của nhiều quốc gia. Trong chương trình giáo dục phổ thông mới của Việt Nam, việc tích hợp các môn học như Khoa học tự nhiên, Lịch sử và Địa lý đã bắt đầu được áp dụng từ năm học 2021 – 2022. Tích hợp trong dạy học giúp hình thành và phát triển các năng lực hành động và giải quyết vấn đề cho học sinh. Bài viết này sẽ tổng quan về dạy học tích hợp và đưa ra một số ví dụ cụ thể về dạy học tích hợp trong chương trình giáo dục phổ thông mới lớp 6.

1. Đặt vấn đề

Để thực hiện chủ trương “Đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục Việt Nam” trong bối cảnh hội nhập và toàn cầu hóa, dạy học tích hợp là cơ sở để phát triển năng lực học sinh. Xu hướng dạy học tích hợp đang trở thành một phương pháp tối ưu trong lý luận dạy học và đã được nhiều quốc gia trên thế giới áp dụng. Một nghiên cứu gần đây về chương trình giáo dục phổ thông của 20 nước cho thấy, 100% các nước đều xây dựng chương trình theo hướng tích hợp.

Bạn đang xem: Tổng quan về thực hiện dạy học tích hợp trong chương trình giáo dục phổ thông mới ở trường trung học cơ sở

Ở Việt Nam, từ năm học 2021 – 2022, Trung học cơ sở đã áp dụng tích hợp trong các môn Toán, Ngữ văn, Ngoại ngữ, Công nghệ, Giáo dục công dân,… và lồng ghép các vấn đề như môi trường, biến đổi khí hậu, kỹ năng sống, dân số, sức khỏe sinh sản vào các môn học và hoạt động giáo dục. Đồng thời, hai môn học mới được thực hiện là Khoa học tự nhiên (trên cơ sở các môn Vật lý, Hóa học, Sinh học hiện hành) và Lịch sử, Địa lý (trên cơ sở các môn Lịch sử, Địa lý hiện hành). Hai môn học này đã được xây dựng cơ bản và nhằm phát triển những năng lực cần thiết cho học sinh.

2. Nội dung

2.1 Khái niệm tích hợp

Tích hợp là sự kết hợp các hoạt động, chương trình hoặc các thành phần khác nhau thành một khối chức năng. Tích hợp là sự thống nhất, sự hòa hợp, sự kết hợp. Tích hợp trong dạy học là hành động liên kết các đối tượng nghiên cứu, giảng dạy, học tập của cùng một lĩnh vực hoặc vài lĩnh vực khác nhau trong cùng một kế hoạch dạy học.

2.2 Dạy học tích hợp

Xem thêm : Sơ đồ tư duy sinh học – Những Vì Sao

Dạy học tích hợp nhằm hình thành ở học sinh những năng lực giải quyết hiệu quả các tình huống thực tiễn dựa trên sự huy động nội dung, kiến thức, kỹ năng từ nhiều lĩnh vực khác nhau. Dạy học tích hợp giúp học sinh biết cách áp dụng kiến thức học được trong nhà trường vào thực tiễn cuộc sống, từ đó trở thành người có trách nhiệm và người có năng lực giải quyết vấn đề.

2.3 Ý nghĩa của tích hợp trong dạy học

Tích hợp trong dạy học giúp học sinh nắm vững kiến thức từ nhiều lĩnh vực khác nhau và áp dụng vào giải quyết các vấn đề thực tế. Việc tích hợp giảm bớt thời gian và công sức học lại nhiều lần một nội dung kiến thức, giúp học sinh hứng thú hơn và giữ được kiến thức lâu hơn. Ngoài ra, việc áp dụng tích hợp giúp học sinh rèn luyện kỹ năng sống và có ý thức bảo vệ môi trường.

2.4 Các mức độ tích hợp cơ bản trong dạy học

• Tích hợp trong nội bộ môn học: Tích hợp các mảng kiến thức, kỹ năng trong môn học để tăng cường hiệu quả giáo dục và tiết kiệm thời gian cho học sinh.

• Tích hợp đa môn: Tích hợp từ các môn học khác nhau vào một chủ đề, đề tài, dự án để giúp học sinh áp dụng tổng hợp kiến thức.

• Tích hợp liên môn: Tích hợp các môn học để hình thành một môn học mới với những chủ đề liên quan.

• Xem thêm : Những bài tập toán tư duy logic nâng cao cho các bé lớp 1

  Tích hợp xuyên môn: Học sinh vận dụng kiến thức từ các môn học và tích hợp vào bối cảnh thực tế.

3. Một số ví dụ về dạy học tích hợp trong chương trình giáo dục phổ thông mới lớp 6

Mỗi chủ đề dạy học cần giải quyết một vấn đề học tập đầy đủ. Ví dụ, khi học về thống kê, học sinh có thể thu thập dữ liệu nhiệt độ của địa phương trong một tuần và tính trung bình cộng của nhiệt độ. Qua đó, học sinh không chỉ học về Toán mà còn áp dụng kiến thức vào thực tế.

Với môn Lịch sử và Địa lý, chương trình tích hợp nội môn và liên môn giúp học sinh nắm vững nhiều kiến thức và hiểu rõ vấn đề từ nhiều góc độ.

Trường hợp của môn Khoa học tự nhiên, việc tích hợp nhiều môn như Vật lý, Hóa học, Sinh học giúp học sinh áp dụng kiến thức và giải quyết các vấn đề thực tế.

4. Kết luận

Dạy học tích hợp giúp học sinh không chỉ học thuộc kiến thức một cách cơ khí mà còn áp dụng vào thực tế. Việc tích hợp giúp giảm thiểu ái lực và gia tăng hiệu quả học tập. Đồng thời, học sinh cũng phát triển tư duy liên kết và rèn luyện kỹ năng sống. Dạy học tích hợp là xu hướng của giáo dục hiện đại và mang lại nhiều lợi ích cho học sinh.

Nguồn: https://ispacedanang.edu.vn
Danh mục: Học tư duy