Sinh học 12 bài 26: Học thuyết tiến hoá tổng hợp hiện đại

Lý thuyết Sinh học 12 bài 26 mang đến cho chúng ta một cái nhìn tổng quan về học thuyết tiến hoá. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.

Có thể bạn quan tâm

Contents

A. Lý thuyết Sinh học 12 bài 26

Vấn đề: Tiến hóa nhỏ và tiến hóa lớn là gì?

Tiến hóa nhỏ: Là quá trình biến đổi thành phần kiểu gen của quần thể gốc, dẫn đến hình thành loài mới.
Tiến hóa lớn: Là quá trình hình thành các đơn vị phân loại trên loài như: chi, họ, bộ, lớp, ngành.

Quy mô, thời gian:

Phương thức nghiên cứu:

Là nguyên liệu cho quá trình tiến hoá.
Các biến dị này được hình thành do: đột biến, biến dị tổ hợp, sự di nhập gen từ quần thể khác vào.

Đột biến gen làm thay đổi tần số alen 1 cách chậm chạp.
Tần số đột biến gen của từng locut gen thường rất nhỏ (10-6 – 10-4).
Mỗi sinh vật có rất nhiều gen, quần thể có nhiều cá thể, nên đột biến gen lại giữ vai trò chủ yếu tạo nên nguồn biến dị di truyền.

Các quần thể thường không cách li hoàn toàn với nhau, do đó giữa các quần thể thường có sự trao đổi các cá thể, gọi là di nhập gen hay dòng gen.
Di nhập gen làm phong phú vốn gen của quần thể hoặc làm thay đổi tần số alen của quần thể.
Tần số alen và thành phần kiểu gen của quần thể bị thay đổi nhanh hay chậm tùy thuộc vào sự chênh lệch giữa số cá thể vào và ra khỏi quần thể lớn hay nhỏ.

Thực chất của chọn lọc tự nhiên là quá trình phân hóa khả năng sống sót và khả năng sinh sản của các kiểu gen khác nhau trong quần thể.
Chọn lọc tự nhiên tác động trực tiếp lên kiểu hình qua nhiều thế hệ.
Chọn lọc tự nhiên là nhân tố qui định chiều hướng tiến hóa.
Chọn lọc tự nhiên làm thay đổi tần số alen theo 1 hướng xác định với mức độ nhanh hay chậm phụ thuộc vào các yếu tố như: alen chịu sự tác động của chọn lọc tự nhiên là trội hay lặn, quần thể sinh vật là đơn bội hay lưỡng bội, tốc độ sinh sản nhanh hay chậm.

Sự biến đổi về thành phần kiểu gen và tần số alen của quần thể gây nên bởi các yếu tố ngẫu nhiên (thiên tai, dịch bệnh…) còn được gọi là sự biến động di truyền hay phiêu bạt di truyền.
Quần thể có kích thước càng nhỏ càng dễ bị tác động.
Sự tác động do các yếu tố ngẫu nhiên có đặc điểm khác nhau như thay đổi tần số alen không theo 1 hướng xác định, một alen dù là có lợi cũng có thể bị loại bỏ khỏi quần thể và alen có hại cũng có thể trở nên phổ biến trong quần thể.
Kết quả tác động của yếu tố ngẫu nhiên có thể làm nghèo vốn gen của quần thể, giảm sự đa dạng di truyền.

Giao phối không ngẫu nhiên không làm thay đổi tần số alen của quần thể nhưng lại làm thay đổi cấu trúc di truyền của quần thể.
Giao phối không ngẫu nhiên có thể làm tăng dần tần số kiểu gen đồng hợp và giảm tần số kiểu gen dị hợp, làm nghèo vốn gen của quần thể và giảm sự đa dạng di truyền.
Các kiểu giao phối không ngẫu nhiên bao gồm tự thụ phấn, giao phối giữa các cá thể có cùng huyết thống và giao phối có chọn lựa.

Câu 1. Theo quan điểm của thuyết tiến hóa tổng hợp, phát biểu không đúng về các nhân tố tiến hóa là gì?

Chọn lọc tự nhiên không quy định chiều hướng và nhịp điệu của quá trình tiến hóa.
Các cơ chế cách ly không thúc đẩy sự thay đổi tần số alen của quần thể.
Giao phối gần không làm thay đổi tần số tương đối của các alen trong quần thể.
Đột biến không tạo nguồn nguyên liệu sơ cấp cho tiến hóa.

Với những kiến thức vừa được cập nhật, hãy tham gia trắc nghiệm để kiểm tra và nâng cao hiểu biết về học thuyết tiến hoá.

Ảnh minh hoạ:

Hình ảnh minh họa: Image Alt Text