SOCIOLOGY HUE

Tiếp tục với nội dung về biến số, chúng ta sẽ tìm hiểu về sự khác biệt giữa biến số định tính và định lượng. Cùng với đó, chúng ta sẽ điểm qua một số lưu ý quan trọng khi sử dụng hai dạng biến số này.

1. Biến định tính

Biến số định tính, hay còn gọi là biến phân loại, có những đặc trưng cơ bản sau:

Bạn đang xem: SOCIOLOGY HUE

• Có các thuộc tính giúp mô tả tính chất phân loại của sự vật hiện tượng.
• Thường được biểu hiện bằng các ký tự, chữ viết.
• Tính chất của chúng thường được biểu hiện qua các từ loại như danh từ, tính từ, động từ,..
• Ta có thể đếm, so sánh và phân loại giữa các nhóm giá trị, nhưng không thể thực hiện các phép tính toán số học với loại dữ liệu này.
• Dữ liệu định tính không mang đơn vị đo.
• Ví dụ: sắc đẹp, tình trạng sức khỏe, trạng thái hôn nhân, tôn giáo, dân tộc,…

2. Biến định lượng

Biến số định lượng có các đặc trưng cơ bản sau:

• Có các thuộc tính giúp mô tả tính chất số lượng của sự vật hiện tượng.
• Thường được biểu hiện bằng các ký số.
• Nội dung số lượng của chúng thường được biểu hiện qua các con số.
• Ta không chỉ thể đếm, so sánh và phân loại mà còn có thể thực hiện các tính toán số học với dữ liệu định lượng.
• Dữ liệu định lượng luôn mang trong mình đơn vị đo.
• Ví dụ: thu nhập, tuổi, chiều cao, cân nặng, chỉ số tự do ngôn luận, chỉ số BMI,…

Theo kinh nghiệm của mình, những người lần đầu tiếp xúc với khái niệm biến số thường sẽ không thể tránh khỏi những mơ hồ. Dưới đây là một số câu hỏi thường gặp và giải thích cho chúng. Hy vọng sẽ giúp các bạn!

3. Một số lưu ý quan trọng

3.1 – Tại sao không thể thực hiện tính toán với biến định tính?

Vì dữ liệu của biến định tính chỉ phản ánh tính chất phân loại của biến số, không bao hàm các đặc trưng tính toán số học. Do đó, không thể thực hiện các phép toán số học với biến số định tính như cộng trừ, nhân chia.

3.2 – Đếm có phải là tính toán không?

Đếm không phải là tính toán. Việc đếm giúp thống kê số lượng các thuộc tính xuất hiện trong mẫu nghiên cứu. Tuy nhiên, các thuộc tính của biến số định tính không phải là con số, không thể cộng trừ nhân chia chúng lại với nhau.

3.3 – Có thể so sánh các biến định tính không?

Tất nhiên, có thể so sánh các biến định tính. Tuy nhiên, không phải biến số định tính nào cũng có thể dễ dàng so sánh. Nếu các thuộc tính không phản ánh trạng thái phân cấp, ta không thể tùy tiện so sánh các tôn giáo với nhau.

3.4 – Có phải tất cả các biến định tính đều được thể hiện bằng ký tự?

Xem thêm : Toán 5: Công thức tính quãng đường, vận tốc, thời gian Toán chuyển động đều lớp 5

Ký tự là cách thường được sử dụng để biểu hiện giá trị thuộc biến định tính. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, biến định tính có thể được thể hiện bằng cả ký tự và ký số. Mã hóa thông tin này chỉ là hình thức trước khi nhập dữ liệu vào máy tính. Điều quan trọng là phân biệt các biến số dựa vào bản chất của dữ liệu.

3.5 – Ta có cần thực hiện mã hóa cho biến định lượng không?

Khác với biến định tính, biến định lượng ghi nhận thông tin theo dạng ký số, không cần phải mã hóa thông tin. Tuy nhiên, khi nhập liệu trên máy tính, cần thận trọng trong việc khai báo các tính chất của biến số.

3.6 – Liệu có tiêu chí nào giúp ta phân biệt biến định tính và định lượng một cách triệt để không?

Điểm khác biệt dễ phân biệt nhất giữa biến định tính và định lượng là đơn vị đo. Biến định lượng luôn mang trong mình đơn vị đo, trong khi biến định tính không.

3.7 – Biến định tính cung cấp ít thông tin hơn so với biến định lượng?

Trong nghiên cứu định tính, nhận định này không đúng. Tuy nhiên, trong nghiên cứu định lượng, các biến định tính cung cấp ít thông tin hơn so với biến định lượng. Với biến định lượng, chúng ta có thể làm nhiều thứ hơn từ thống kê mô tả tới thống kê suy luận và các mô hình hồi quy.

Trên đây là những điểm quan trọng về biến số định tính và định lượng cùng một số lưu ý khi sử dụng chúng. Chính sự đa dạng và phong phú của thông tin ghi nhận trong khoa học xã hội khiến cho chúng trở nên thú vị và đa chiều.

Nguồn: https://ispacedanang.edu.vn
Danh mục: Học tập