Lý thuyết các phân tử sinh học – Sinh 10 Kết nối tri thức

I. Khám phá khái niệm và thành phần chính của các phân tử sinh học trong tế bào

Phân tử sinh học là những phân tử hữu cơ được tổng hợp và tồn tại chỉ trong các tế bào sống. Đây là khái niệm quan trọng giúp chúng ta hiểu sâu hơn về sự sống và tồn tại của các sinh vật. Các phân tử sinh học chính bao gồm protein, lipid, carbohydrate và nucleic acid. Những phân tử này được cấu tạo dựa trên nguyên tắc sắp xếp nhiều đơn phản hợp thành một đại phân tử. Điều này giúp chúng có kích thước lớn và được gọi là các polymer.

Thành phần hóa học chủ yếu của các phân tử sinh học bao gồm khung carbon và nguyên tử hydrogen, chúng liên kết với nhau để tạo thành những khối carbon hydrocarbon đa dạng.

II. Các phân tử sinh học quan trọng cần biết

1. Carbohydrate – Chất đường bột

Carbohydrate là một hợp chất gồm ba nguyên tố carbon (C), hydrogen (H) và oxygen (O) với tỉ lệ 1:2:1. Công thức chung của carbohydrate là (CH2O)n, trong đó n là số nguyên tử carbon. Carbohydrate có ba nhóm chính: đường đơn, đường đôi và đường đa.

Cả con người và động vật đều cần đường và tinh bột từ nguồn thực phẩm để cung cấp năng lượng. Chúng thường được cung cấp từ các bộ phận dự trữ đường và tinh bột trong cây như củ, quả, hạt và thân cây.

Carbohydrate

  • Đường đơn: Gồm 6 nguyên tử carbon và có ba loại chính là glucose, fructose và galactose. Đường đơn có hai chức năng chính: cung cấp năng lượng cho các hoạt động sống của tế bào và cấu tạo các phân tử sinh học khác.

Đường đơn

  • Đường đôi: Đường đôi được tạo thành khi hai phân tử đường đơn được liên kết với nhau thông qua một liên kết cộng hoá trị gọi là liên kết glycosidic. Đường đôi được sử dụng để vận chuyển glucose đến các bộ phận khác nhau trong cơ thể hoặc để nuôi dưỡng con non.

Đường đôi

  • Đường đa: Đường đa là những polymer lớn được tạo thành từ hàng trăm đến hàng nghìn phân tử glucose. Các đường đa này gồm tinh bột, glixogen, xenluloz và kitin.

Đường đa
Đường đa

2. Lipid – Chất béo

Lipid là một nhóm chất có nhiều cấu trúc khác nhau nhưng đều có đặc tính kị nước. Các lipid bao gồm mỡ động vật, hormone sinh dục như testosterone, estrogen, dầu thực vật, phospholipid, sáp và một số loại vitamin.

Lipid

3. Protein – Chất đạm

Protein là một loại chất đạm quan trọng trong cơ thể. Có nhiều chức năng khác nhau, nhưng chính là cung cấp năng lượng và làm nền tảng cho sự phát triển và chức năng của cơ thể.

Protein

a) Chức năng của protein

Protein đóng vai trò quan trọng trong cơ thể, từ việc xây dựng cấu trúc của tế bào và các chất phản ứng quan trọng trong quá trình truyền dẫn tín hiệu đến việc tham gia vào quá trình trao đổi chất. Chúng cũng có thể làm nền tảng cho việc tạo ra các enzyme, hormone và kháng thể cần thiết cho hệ thống miễn dịch.

Thông qua lý thuyết về các phân tử sinh học, chúng ta có thể hiểu rõ hơn về cấu trúc và chức năng của các phân tử quan trọng trong cơ thể. Điều này giúp chúng ta áp dụng kiến thức này vào thực tế trong nghiên cứu và ứng dụng trong ngành y học, công nghệ sinh học và nhiều lĩnh vực khác.

FEATURED TOPIC